1. Tizh bras.
Kaout herr, reiñ herr : mont gant tizh. Mont gant herr. Lakaat herr da vont. Ober udb. gant herr. Ur pezh herr zo ennañ.
&
DIWAR HERR : buan
[1867] Dont a ra diwar herr, hag o vezañ klevet / Edo ar bleiz yuzaz oc'h ober e voutoù : / — « Aon am beus, emezañ, n'ho pet klevet, aotrou, / Gevier diwar va fenn / Evidoc'h pa beden, / Ha na ven bet e gaou dirazoc'h tamallet ?
[1878] Goude bezañ furgutet dre bevar c’horn an ti, a-dreuz hag a-hed, ez ejont diwar herr d’ar c’hrevier, d’ar grañjoù ha d’ar sanailhoù [...].
[1923] An daouzek Erkuniad gant o rener o tec’hout diwar herr, ganto Ambia ha Kinge, ereet treid ha brec’hioù, e strad ar bilprennenn anezho, e-keit ha m’emañ an div ounner dilezet o leñvadenniñ.
&
Trl. skeud., PEMDEZ
Reiñ herr da ub. : e gas diwar e dro.
Kaout herr : bezañ kaset diwar-dro. Bet en doa herr.
2. Trl.
HERRAÑ MA C'HALL : kement ha ma c'hall.
Hag eñ strakal en e zaouarn herrañ ma c'halle.
3. Lañs.
Kemer herr a-raok lammat. Kemer e herr. Herr bras.
4. Trl.
Ober udb. gant (kalz a) herr : en un doare prim ha trumm, dizamant ouzh ar pezh zo tro-dro.
ES. gorregezh.
5. Bout herr labour àr ub. : bezañ gant ul labour mallus.
Eñ zo herr labour warnañ ha ne c'houlenn a briz ebet ma vo distroet anezhañ.
6. (db. al linvennoù)
Kas.
Herr zo gant ar mor etre an div garreg. N'eus tamm herr ebet.
7. Dre ast.
Kemm, diforc'h.
Herr bras zo neoazh etre an daou zen-se.
Dont a ra diwar herr, hag o vezañ klevet / Edo ar bleiz yuzaz oc'h ober e voutoù : / — « Aon am beus, emezañ, n'ho pet klevet, aotrou, / Gevier diwar va fenn / Evidoc'h pa beden, / Ha na ven bet e gaou dirazoc'h tamallet ?
Dont a ra diwar er, hag o veza klevet / Edo ar bleiz iuzaz o c'hober he voutou : / — « Aoun am beuz, eme z-han, n'ho pet klevet, aotrou, / » Gevier diwar va fenn / » Evid-hoc'h pa bedenn, / » Ha na venn bet e gaou diraz-hoc'h tamallet ?
1867
Daveenn :
MGK
p104
Goude bezañ furgutet dre bevar c’horn an ti, a-dreuz hag a-hed, ez ejont diwar herr d’ar c’hrevier, d’ar grañjoù ha d’ar sanailhoù : klask a rejont e-touez ar foenn hag e-touez ar c’holo : kement a yoa a voe furchet, mes ne voe ket kavet muioc’h er-maez eget en ti.
Goude beza furgutet dre bevar c’horn an ti, a-dreuz hag a-hed, ez ejont divar err d’ar c’hreier, d’ar grainchou ha d’ar sanaillou : klask a rejont etouez ar foenn hag etouez ar c’holo : kement a ioa a oue furchet, mez ne oue ket kavet muioc’h er meaz eged enn ti.
1878
Daveenn :
EKG.II
p.69
An daouzek Erkuniad gant o rener o tec’hout diwar herr, ganto Ambia ha Kinge, ereet treid ha brec’hioù, e strad ar bilprennenn anezho, e-keit ha m’emañ an div ounner dilezet o leñvadenniñ.
An daouzek Erkuniad gand o rener o tec’hout diwar herr, ganto Ambia ha Kinge, ereet treid ha brec’hiou, e strad ar bilprennenn anezo, e-keit ha m’eman an diou ounner dilezet o lenvadenni.
1923
Daveenn :
SKET
p.134
Lammat a rejont gant ar saezhioù hag ar goafioù, o flaouiañ diwar nij en o figos hag o derc’hel en o c’hrabanoù, terriñ an herr anezho, o distreiñ diouzh o hent hag o lakaat da gouezhañ er stêr, dinoazet ha brevet.
Lammat a rejont gand ar saeziou hag ar goafiou, o flaouia diwar nij en o figos hag o derc’hel en o c’hrabanou, terri an herr anezo, o distrei diouz o hent hag o lakaat da goueza er stêr, dinoazet ha brevet.
1924
Daveenn :
SKET.II
p.53
Gant an herr a oa bet lakaet enni e pellaas ar vag diouzh an aod, goustad da gentañ, buanoc’h da c’houde.
Gand an herr a oa bet lakaet enni e pellaas ar vag diouz an aod, goustad da genta, buanoc’h da c’houde.
— Herr er c’hober ! herr er c’hober !… Avel en gouelioù !… ma savo ar Vran war ar garreg, uhel, uhellañ ma c’hallo, pe marteze e c’hallo lammet dreist mar zo dour a-walc’h warni… Herr er c’hober !…
— Err er c’hober ! err er c’hober !… Avel en goueliou !… ma savo ar Vran war ar garreg, uhel, uhella ma c’hallo, pe marteze e c’hallo lammet dreist mar zo dour a-walc’h warni… Err er c’hober !…
1925
Daveenn :
BILZ2
p.172
Hag ar paotr a zalc’he an nord, herr en e vag ; e lagad lemm, aketus a heuilhe red an taolioù-mor.
Hag ar pôtr a zalc’he an nord, herr en e vag ; e lagad lemm, aketus a heuilhe red an tôliou-mor.
1925
Daveenn :
BILZ2
p.107
lakaat herr en
1931
Daveenn :
VALL
pg animer (donner de l'animation)
lakaat herr er c'hoari
1931
Daveenn :
VALL
pg animer (donner de l'animation au jeu)
marc'h war e herr
1931
Daveenn :
VALL
pg (cheval dans la force de l')age
reiñ herr d'ar c'hoari
rei herr d'ar c'hoari
1931
Daveenn :
VALL
pg animer (donner de l'animation au jeu)
herr
1931
Daveenn :
VALL
pg animation (des jeux)
lakaat herr en abadenn
1931
Daveenn :
VALL
pg animer (donner de l'animation à la partie)
Skuizh-marv e oamp : ar c'hezeg-houarn neuze a oa ponner ha ne oa ket ganto na rod libr, na cheñchamant herr.
Skuiz maro e oamp : ar c'hezeg-houarn neuze a oa pounner, ha ne oa ket ganto na rod lipr na chenchamant herr.
1944
Daveenn :
EURW.1
p74
N'eus ket da dortañ ma ne fell ket din e stagfe ar c'hrogad ; ret eo terriñ o herr a-raok na vint degouezhet war an tu-enep, hag a-raok ma vint peuraet e gouez...
1985
Daveenn :
DGBD
p124
A-benn ar fin out-te evel an olifanted. Gorrek out da loc'hañ met pa 'c'h eus kemeret da herr, n'eus den evit da ziarbenn.
2015
Daveenn :
EHPEA
p318
"Herr labour zo warni moarvat." "Emichañs." Tevel a ra un herradig ha sellout ouzhin.
