Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Stummoù pleget : 
9
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. A. (db. an dud) 1. [1499, 1732] Ezel krec'h an den zo etre ar skoaz hag an dorn. Paler ar vrec'h. Torret eo askorn e vrec'h. Astenn e vrec'h, e zivrec'h. Sachañ udb. a-bouez e zivrec'h. & [1927, 1931] Sevel udb. a-benn brec'h : war-bouez e zivrec'h. & Trl. Bezañ diwar-bouez e zivrec'h : ober ur vicher dorn. & Reiñ brec'h d'ub. : e skoazellañ. & Trl. skeud. Bezañ hir e vrec'h : bezañ kalz a c'halloud gant ub. & Plegañ e vrec'h : evañ banneoù. 2. Ent strizh. Rann eus an ezel krec'h zo etre ar skoaz hag an ilin. B. Dre heveleb. (db. pevarzroadeged zo) 1. Ezel krec'h. & Ent strizh. Rann eus an ezel a-raok zo etre ar skoaz hag an ilin. 2. (en e furm unan pe lies hepken ; db. blotviled zo) Ezel hir ha gwevn a dalvez da vlotviled zo da santout ha da gregiñ en o freizh. 3. (db. an dilhad) Milgin. 4. [1927, 1931, 1985] Nep tra hir a seblant difourkañ eus ur c'horf brasoc'h. [1985] Brec'hioù niverus delta an Ogowe. Brec'h ar stêr. C. [1850] Dre skeud. Difetis (en e furm unan hepken) Galloud. Brec'h Doue zo en em astennet war ar reuzeudig. II. (db. an traoù) 1. [1499, 1850, 1877, 1927] Anv a roer da lodennoù hir pe hiroc'h traezoù zo a ya daou-ha-daou. Ret eo ober brec'hioù nevez d'ar c'hravazh. Brec'h ar rod, ar moell, ar c'harr. [1877] Ha war an heñchoù, pet kroaz na welit-hu ket diskaret, torret o divrec’h dre gounnar ouc’h an Aotrou Doue ? HS. brec'henn. 2. [1927] Skin. Brec'hioù ar rod. & Dre ast. [1732, 1850] Brec'hioù ar vilin-avel : ar bannoù anezhi. 3. SAVOUR. Divrec'h an iliz : rann kleiz ha dehou e lodenn dreuz un iliz. III. TRELOC'H. [1499] (en e furm unan pe lies hepken) Brec'henn. Brec'h ar rod.

Skouerioù istorel : 
138
Kuzhat roll ar skouerioù

paler ar vrec'h

1499
Daveenn : LVBCA p21, 42, 155 (le gros du bras)

brec'h ar rod

1499
Daveenn : LVBCA p23, 42, 177 ('rayon, rais de la roue')

brec'h

1499
Daveenn : LVBCA p42 (bras)

an nivrec'h

1659
Daveenn : LDJM.1 pg bras

diskolpañ an divrec'h

1659
Daveenn : LDJM.1 pg discolpa( an diurec'h)

brec'h

1659
Daveenn : LDJM.1 pg bras

brec'h bras

1659
Daveenn : LDJM.1 pg brec'h bras

dustum etre e divrec'h

1659
Daveenn : LDJM.1 pg accoler

an divrec'h

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (les) bras

skeuliañ a-nerzh e zivrec'h

1659
Daveenn : LDJM.1 pg squeulia (a nerz e diurec'h)

a-bouez e zivrec'h

1659
Daveenn : LDJM.1 pg (a) boes (e divvrec'h)

peurvuiañ ez a, evel ul landreant, gant e zivrec'h a-ispilh

1732
Daveenn : GReg pg (il s'en va les) bras (balans, ou, les bras pendans)

divrec'h ar gador

1732
Daveenn : GReg pg chaise (d'une chaise)

brec'h ar gador

1732
Daveenn : GReg pg bras (d'une chaise)

astennet an divrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (etendre les) bras

chadennig brec'h

1732
Daveenn : GReg pg bracelet (ornement de bras)

chadennoùigoù divrec'h

1732
Daveenn : GReg pg bracelet (ornement de bras)

divrec'h

1732
Daveenn : GReg bras (membre du corps)

brec'h

1732
Daveenn : GReg bras (membre du corps)

divrec'h

1732
Daveenn : GReg bras (membre du corps)

brec'h

1732
Daveenn : GReg bras (membre du corps)

divrec'h

1732
Daveenn : GReg bras (membre du corps)

an divrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (les) bras (les deux bras)

an divrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (les) bras (les deux bras)

an nivrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (les) bras (les deux bras)

an nivrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (les) bras (les deux bras)

brec'h dehou

1732
Daveenn : GReg pg bras (droit)

brec'h dehoù

1732
Daveenn : GReg pg bras (droit)

brec'h dehoù

1732
Daveenn : GReg pg bras (droit)

brec'h kleiz

1732
Daveenn : GReg pg bras (gauche)

brec'h kleiz

1732
Daveenn : GReg pg bras (gauche)

gwerzhid vras ar vrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (le grand os du) bras

gwerzhid vihan ar vrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (le petit os du) bras (ou le grand focile de l'avant-bras)

askornig moan ar vrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (le petit focile de l'avant-) bras (c'est-à-dire, depuis le coude jusqu'au poignét, ou, le raïon)

gwerzhidi an divrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (les os des) bras

kof ar vrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (la partie charnuë du) bras

terriñ e vrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (se rompre le) bras

torret e vrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (se rompre le) bras

bezañ emañ e vrec'h gantañ en enchelp

1732
Daveenn : GReg pg (il a le) bras (en écharpe)

bez emañ e vrec'h gantañ en enchelp

1732
Daveenn : GReg pg (il a le) bras (en écharpe)

bet e vrec'h gantañ en enchelp

1732
Daveenn : GReg pg (il a le) bras (en écharpe)

kerzhet a ra, e zivrec'h a-ispilh

1732
Daveenn : GReg pg (il s'en va les) bras (balans, ou, les bras pendans)

astenn an divrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (etendre les) bras

brec'h

1732
Daveenn : GReg pg aile, bras (membre du corps)

brec'hioù

1732
Daveenn : GReg pg aile

gorren an divrec'h

1732
Daveenn : GReg pg hausser (Hausser les bras.)

brec'hioù melin

1732
Daveenn : GReg pg aile

divrec'h an iliz

1732
Daveenn : GReg pg (la croisée d'une) Eglise

Diskolpañ an nivrec'h hag an nivc'har, da ur re bennak, diouzh ur re bennak.

1732
Daveenn : GReg pg coupper (bras & jambes à quelqu'un)

emañ ar brein-krign en e vrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (il a le bras) cangrené

breinet eo e vrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (il a le bras) cangrené

harnez an divrec'h

1732
Daveenn : GReg pg brassar (armure ancienne qui couvroit les bras d'un Cavalier armé de pié en cap)

ur bougennad en deus diavelet dioutañ, gant holl nerzh e vrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (il lui a donné un soufflet à tour de) bras

ken hir hag ar vrec'h

1732
Daveenn : GReg pg (long comme le) bras

en em deurel entre divrec'h an Aotrou Doue

1732
Daveenn : GReg pg (se jetter entre les) bras de la misericorde de Dieu)

Doue en deus astennet e vrec'h war ar reuzeudig-se

1732
Daveenn : GReg pg bras (de Dieu s'est appésanti sur ce criminel)

Brec'hioù ar c'hravazh.

1850
Daveenn : GON.II p.19, livre premier, "les bras de la civière".

Emañ ar brein-krign en e vrec'h.

1850
Daveenn : GON.II pg breiz[sic]-krîñ (Il a la gangrène au bras).

brec'hioù

1850
Daveenn : GON.II pg bréac'h (Bras, partie du corps humain qui tient à l'épaule. Bras d'une civière, etc. Canal ou rivière qui se sépare en deux, en trois. Au figuré, puissance. Pouvoir. Pl. seulement en parlant des choses inanimées)

A-bouez e zivrec'h

1850
Daveenn : GON.II pg bréac'h (A tour de bras, de toute sa force).

brec'h

1850
Daveenn : GON.II pg bréac'h (Bras, partie du corps humain qui tient à l'épaule. Bras d'une civière, etc. Canal ou rivière qui se sépare en deux, en trois. Au figuré, puissance. Pouvoir), brec'h

An divrec'h

1850
Daveenn : GON.II p.19, livre premier, "les bras".

Ret eo ober brec'hioù nevez d'ar c'hravazh.

1850
Daveenn : GON.II pg bréac'h (Il faut faire des bras neufs à la civière).

Torret en deus e vrec'h.

1850
Daveenn : GON.II pg bréac'h (Il s'est cassé le bras).

dilec'het eo e vrec'h

1850
Daveenn : GON.II pg dilec'hi

distrobet o deus e vrec'h

1850
Daveenn : GON.II pg distrôba

Astennit ho tivrec'h.

1850
Daveenn : GON.II pg bréac'h (Allongez les bras).

Askorn e vrec'h a zo torret.

1850
Daveenn : GON.II pg askourn (Il a l'os du bras cassé).

Brec'h

1850
Daveenn : GON.II p.19, livre premier, "bras".

E vrec'h

1850
Daveenn : GON.II p.9, introduction, "son bras" (parlant d'un homme).

Klisiañ a ra va brec'h.

1850
Daveenn : GON.II pg klisia (Mon bras commence à s'écorcher).

brec'hioù

1850
Daveenn : GON.II pg bréac'h (Bras, partie du corps humain qui tient à l'épaule. Bras d'une civière, etc. Canal ou rivière qui se sépare en deux, en trois. Au figuré, puissance. Pouvoir. Pl. seulement en parlant des choses inanimées)

koeñviñ a ra he brec'h

1850
Daveenn : GON.II pg koenvi

divrec'h

1850
Daveenn : GON.II pg bréac'h (Bras, partie du corps humain qui tient à l'épaule. Bras d'une civière, etc. Canal ou rivière qui se sépare en deux, en trois. Au figuré, puissance. Pouvoir. Pl. duel).

divrec'h

1850
Daveenn : GON.II pg bréac'h (Bras, partie du corps humain qui tient à l'épaule. Bras d'une civière, etc. Canal ou rivière qui se sépare en deux, en trois. Au figuré, puissance. Pouvoir. Pl. duel).

un darouedenn en deus en e vrec'h

1850
Daveenn : GON.II pg darvoéden, dervôéden, darouéden

Brec'h Doue a zo en em astennet war ar reuzeudig-se.

1850
Daveenn : GON.II pg bréac'h (Le bras de Dieu s'est appesanti sur ce malheureux).

Ur brec'h-vor a zo da dreuziñ.

1850
Daveenn : GON.II pg bréac'h (Il y a un bras de mer à traverser).

diframmañ a rit va brec'h

1850
Daveenn : GON.II pg diframma

na zichafrantit ket va brec'h

1850
Daveenn : GON.II pg dichafrañta

brec'h

1850
Daveenn : GON.II pg bréac'h, bréac'h-vôr, brec'h, briad, briata

« Ha me hollc'halloudek, me garfe e c'hallfen / Tennañ eus o fennoù ar gredenn zo enno / Ne ve graet netra vat, ma na ve graet ganto, / Pe lavaret ober… rak seurt ebet ne reont, / Nemet dispign arc'hant, arc'hant a c'hounezont / Gant divrec'h ar re all, o labourat an douar. »

1867
Daveenn : MGK p94

Ha ne dalv ar gragez / A zo tener ha mat, zo o buhez karet, / Karet o bugale, karet o friejoù, / A zo ar vein-oaled a domm ar c'halonoù, / Ar c'hantolorioù kaer zo warno sklêrijenn, / Goulaouennoù an ti, evel heol an neñvoù, / Evel louzaouennoù a bare pep anken, / O dorn atav noz-deiz a bep tu o viret, / Dre 'r wenodenn ma'z eomp, na vemp gant drein toullet, / Ha ne dalvont ar boan, lavarit din bremañ, / E ve ar gragez-se termet dindan ar bec'h, / E vent-i skoaziet start ha skoret gant ar vrec'h / He deus bet digant Doue ar galloud d'o harpañ ?

1867
Daveenn : MGK p141-142

Evit kaout anezho n'en deus nemet astenn / E vrec'h hep lâret ger, hag e teu pep unan.

1867
Daveenn : MGK p121-122

O ! me 'ouie ervat, eme ar wreg, 'oac’h kristenien vat ha n’ho pije ket graet un intañvez ac’hanon, gant pevar minor war va divrec’h.

1877
Daveenn : EKG.I. p.114

Ha war an heñchoù, pet kroaz na welit-hu ket diskaret, torret o divrec’h dre gounnar ouc’h an Aotrou Doue ?

1877
Daveenn : EKG.I. p.172

En ur vont er-maez a gêr, e weljont, dirak e di, Kolaig Leskoneg o tifretal e zivrec’h, evel pa vije kollet e benn gantañ.

1877
Daveenn : EKG.I. p.182

P’edo Yann ar Mest o vont en ti e Lanzeon dre un tu, daou vevel a yoa o tont e-barzh dre un tu all, ha ganto, Krist ar Groaz Ruz, torret e zivesker, e zivrec’h, ha diskolpet e benn.

1878
Daveenn : EKG.II p.78

Anaout a ris dioc’htu Herve Soutre, flastret e benn, ha Katell Eukat, he daou vugelig ganti etre he divrec’h.

1878
Daveenn : EKG.II p.53

dreset eo e vrec'h dezhañ

1909
Daveenn : BROU p. 231 (on lui a remis le bras)

Stlabezet eskern o saverien-vogerioù, pulluc’het brec’h o brezelourien !

1923
Daveenn : SKET p.15

Kamula (1), e wreg, ganti etre he divrec’h he c’hrouadur nevez-c’hanet, a dosteas ivez dezhi.

1923
Daveenn : SKET p.104

Hag astenn a raent-i o divrec’h ? Kerkent evned ar c’hoad a zinije war-du enno hag a zeue da gludañ war o arzorn, o divrec’h, o divskoaz.

1923
Daveenn : SKET p.76

Ar merc’hed blev-melen, a c’hournijelle ganto o skerboù lin tanav hag a stirlinke gwalennoù o divrec’hioù gwenn hag o ufernioù-treid (1), keit ha ma troellent ha ma lamment, skañv evel yourc’hezed, war al leton ouzh gwrimenn ar wezeg c’hlas.

1923
Daveenn : SKET p.62

Diredek a reas davetañ ha teurel he divrec’h a-dro-vriad en e gerc’hen.

1924
Daveenn : SKET.II p.12

E den eo, hag o terc’hel ar bugel etre e zivrec’h ez eas tre e-barzh an ti.

1924
Daveenn : SKET.II p.9

Vindosetlos a zouaras hag an doueez, o lezel da gouezhañ d’an douar he bouc’hal hag he skoed, a daolas he divrec’h a-vriad en e gerc’hen hag a bokas dezhañ.

1924
Daveenn : SKET.II p.57

Dindan ar vouc’hal, bet diwanet diwar deuzadur teir zolzennad arem ha gouest an dremm anezhi da droc’hañ ur vlevenn war zour ha da dennañ gwad d’an avel, e kouezhas neuze hanterglopennoù, hanterbennoù, brec’hioù ha garoù distaget ha korfoù faoutet dre hanter eus ar skoaz d’ar c’haol.

1924
Daveenn : SKET.II p.55

Stardet en deus dezhi he brec’h gant un tamm neud-gouel en-dro d’he ilin.

1925
Daveenn : BILZ2 p.119

Na gouzañvet hoc’h eus-hu bet, ur wech bennak, brec’hioù gwevn ha ramplus evel kroc’hen ur silienn, oc’h astenn o spegoù yen war ho troad pe war ho kof-gar ?

1925
Daveenn : BILZ2 p.111

brec'h karr

1927
Daveenn : GERI.Ern pg brec'h

divrec'h

1927
Daveenn : GERI.Ern pg brec'h

brec'hioù

1927
Daveenn : GERI.Ern pg brec'h

brec'h rod

1927
Daveenn : GERI.Ern pg brec'h

brec'h moell

1927
Daveenn : GERI.Ern pg brec'h

brec'h

1927
Daveenn : GERI.Ern pg a-benn, brec'h

brec'h

1927
Daveenn : GERI.Ern pg a-benn, brec'h

brec'hioù

1927
Daveenn : GERI.Ern pg brec'h

brec'h

1927
Daveenn : GERI.Ern pg brec'h

a-benn brec'h

1927
Daveenn : GERI.Ern pg a-benn (à bout de bras)

brec'h gempouezañ

1931
Daveenn : VALL pg balancier

e zivrec'h er vann

1931
Daveenn : VALL pg (se tenir les) bras (levés)

brec'h

1931
Daveenn : VALL pg bielle, brachial, brancard, bras (& b. de mer, d'instrument), brinquebale (levier qui meut le piston d'une pompe)

ar brec'hioù

1931
Daveenn : VALL pg baliste

e zivrec'h a-ispilh

1931
Daveenn : VALL pg (les) bras (pendants)

kigenn ar vrec'h

1931
Daveenn : VALL pg biceps

troc'het eo bet e vrec'h dioutañ

1931
Daveenn : VALL pg amputer

troc'het eo bet e vrec'h outañ

1931
Daveenn : VALL pg amputer (il a été amputé du bras)

a-benn brec'h

1931
Daveenn : VALL pg (à) bout (de bras), (porter à bout de) bras

an divrec'h

1931
Daveenn : VALL pg brachial

gwall aozet en e vrec'h

1931
Daveenn : VALL pg (grièvement) blessé (au bras)

divrec'h

1931
Daveenn : VALL pg bras

war-bouez e zivrec'h

1931
Daveenn : VALL pg (à force de) bras

war bleg e vrec'h

1931
Daveenn : VALL pg (porter un enfant sur le) bras

Lavarout a reas dezhañ c’hoazh p’edo Job o vont er-maez gant e falz war e vrec’h : — « Job, un dra am eus da c’houlenn diganeoc’h, a-raok mont d’ho labour : daoust ha n’hoc’h eus ket klevet un trouz spontus en noz-mañ, war-du Kervetouz, ha, pelloc’h marteze, e Karreg-al-Louarn ? »

1944
Daveenn : ATST p.68

Hopal a ra [ar c'hoarier], pa 'z a an horell pell an diaoul : — « Hemañ 'zo taol mat a vrec'h gwell / A ya timat hag a bad pell ».

1944
Daveenn : EURW.1 p23

Dorn an aotrou ar Bezvoed a oa evel un durkez, pa groge en hor brec'h, ne oa ket tu da ziskrapañ.

1944
Daveenn : EURW.1 p38-39

Difounnaat a ra al lestr ; emaomp e brec’h vor Southampton, unan eus brasañ perzhier-kenwerzh ar bed.

1944
Daveenn : EURW.1 p.111

Lakaat a reas Palmira he dorn war vrec'h kleiz he divizour.

1949
Daveenn : SIZH p.58

Ya ! o vont da welout ur vaouez e oa. En abeg da se, hag evit digarez all ebet, eo en doa graet ur soub en dour d'e benn ha d'e zivrec'h. Nemet n'en doa ket taolet pled en dra kent an teodad.

1949
Daveenn : SIZH p.44

Dibunañ a reot ho tiv dizenez chapeled, war ho taoulin, gant ho tivrec'h e kroaz, ha, pa ho po echu, e pokot teir gwech d'an daroù gant ho muzelloù...

1949
Daveenn : SIZH p.61

Diliammañ a reont ar person diouzh brec'h Pêr an Hir.

1960
Daveenn : PETO p50

Savet eo Kêroulaz eus a-gichen murig ar porzh, p'en em gav ar person gant Kêrroc'h ha Kêrsalaun, ar re-mañ peg en e zivrec'h, unan a bep tu dezhañ.

1960
Daveenn : PETO p72

Kentañ gwech e oa honnezh din kuitaat ur porzh e bourzh ul lestr; va-unan edon, ne oa deuet den d'am ambroug betek amañ ha, daoust din marteze, e voen fromet koulskoude o welout ar c'himiadoù, an divrec'hioù oc'h hejañ, ar mouchoueroù o frizañ, hag hini pe hini zoken o leñvañ.

1985
Daveenn : DGBD p10

Emeur amañ e bro an dour, e rouantelezh an dour, kelc'hiet emeur amañ gant brec'hioù niverus delta an Ogowe, ha froudoù an Ogowe eo o deus douget betek amañ ar bernioù traezh-se a chom bremañ en disec'h, bet trevadennet tamm-ha-tamm gant ar plant, diwezhatoc'h gant al loened, erfin gant an den.

1985
Daveenn : DGBD p27

Div anezhe, kroaziet o divrec'h, a zo o ouelañ en ur zifronkañ.

2015
Daveenn : EHPEA p15

Da c'houde e laka ar stourmerien o divrec'h da dremen dre zindan o divhar evit tapout krog e-barzh melloù-dorn, dornioù pe, d'ar gwashañ, ufernioù o c'hamaraded hag a zo a-dal dezhe.

2015
Daveenn : DISENT p95

An teknikoù kinniget da heul n'int ket graet evit kemer plas binvioù evel chadennoù, armlocks -korzennoù houarnaj e-lec'h ma lakaer e zivrec'h- pe necklocks -kadranas moto e stumm un U hag e vez staget en-dro d'ar gouzoug-.

2015
Daveenn : DISENT p93

Notennoù studi

Reiñ a ra ar Gonideg ar stumm "bréac'h" evel hini graet gantañ e Bro-Leon ha "brec'h" evel hini graet gantañ er broioù all.

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial