Dezverkoù all

Distagadur

Stankter implij : 

Testeniekaet e : 
NDBF
GBAHE

Stummoù pleget : 
7
Diskwel ar stummoù pleget

Termenadur :  Kuzhat an termenadur

I. (db. an traoù) 1. Nebeut a dalvoudegezh pe talvoudegezh ebet dezhañ. Skridoù didalvez. Ho mennozhioù kaer a vez lakaet da draoù didalvez. Poan ebet n'eo didalvez. Eus an deiz didalvez e tañvai ar vezh. Ober ul labour didalvez. & Trl. Chom didalvez : n'ober gwered ebet. Remedoù ar vezeien a chome didalvez. DHS. aner. 2. DIZIMPLIJ. Ma nerzh din-me zo chomet didalvez. HS. didalvoud. II. (db. an dud) 1. Lezirek. Hennezh zo didalvez ken ez eo, ne rafe ket ur c'hrogad. Ar brud o deus da vezañ tud didalvez. & Trl. Chom didalvez : n'ober netra. Kavout a ra gwelloc'h chom didalvez er gêr eget labourat. & Kunuj. Pezh didalvez ! Sav 'ta, tra didalvez. 2. (db. oberoù an dud) Aner. Klasket o deus e lemel diganimp, didalvez eo bet dezho.

Skouerioù istorel : 
30
Kuzhat roll ar skouerioù

didalvez

1499
Daveenn : LVBCA p57 (non valant)

didalvez

1659
Daveenn : LDJM.1 pg faineant, musard

rentañ didalvez

1732
Daveenn : GReg pg accoquiner

naetaat ur vro, diampech ur vro, eus a dud didalvez

1732
Daveenn : GReg pg depescher (des cauriens, purger un païs de vaurien)

donet da vout didalvez

1732
Daveenn : GReg pg (s')accoquiner, (devenir) fainéant

didalvez

1732
Daveenn : GReg pg casanier (faineant. qui ne sort point de sa cage, du coin de son feu), faineant

didalvesoc'h

1732
Daveenn : GReg pg casanier (faineant. qui ne sort point de sa cage, du coin de son feu)

didalvesañ

1732
Daveenn : GReg pg casanier (faineant. qui ne sort point de sa cage, du coin de son feu)

didalvez eo kement en deus graet

1850
Daveenn : GON.II pg didalvez

didalvez eo bet a bep amzer

1850
Daveenn : GON.II pg didalvez (Il a été fainéant, vaurien de tout temps.)

didalvez

1850
Daveenn : GON.II.HV pg didalvez

It war ho kiz, va merc’hed, hag it kuit : rak a-vremañ on koazhet gant ar gozhni, ha didalvez e-keñver an dimeziñ.

1850
Daveenn : GON.II p.99

didalvez

1850
Daveenn : GON.II.HV pg didalvez

didalvez eo al lezenn-se amañ

1850
Daveenn : GON.II.HV pg didalvez

— « An ed-mañ, emezañ, dlefe bezañ medet / Hag endrammet zoken ; fiziout e mignoned, / N'eo ket ar boan da zen ! Bez' ez int didalvez / Ha diek da ober vad. »

1867
Daveenn : MGK p53

« Perak poaniañ, evel a rez, / 'Vit ur rouanez didalvez ? »

1867
Daveenn : MGK p115

« Ma vez paet d'e [ar bleiz] lazhañ un toullad lakizien, / Traoù fall ha didalvez, mat da strinkañ bouilhenn, / D'ober droug d'al loened, en ur goll o amzer[,] / N'ho peus nemet selaou pa leñvo mab kouer, / Hag e klevoc'h ober aon dezhañ rak ar bleiz ; / Ha kement-se, va Doue ! C'hwi a wel poanioù ar geizh ! / Evit ur c'hi, ur c'hagn pe ur c'hozh azen brein / Am beus gallet da gaout, pe d'am c'hoan, pe d'am lein. »

1867
Daveenn : MGK p83

— « Roit peoc'h din, emezi, bemdez e kounnaren, / Pa welen, 'vel amañ, an dud ken didalvez ; / Kousket ha dibriñ boed, setu a raent bemdez. »

1867
Daveenn : MGK p75

— « Ar mestr a zo re vak, ar mevel didalvez, / Ne raer nemet redek ha fritañ an danvez ; / Evel-henn eo hemañ, egile evel-hont. »

1867
Daveenn : MGK p75

Unan, unan hepken a rankan da gaout e bev, Andre ar Pontoù, an hini a zo bet didalvez a-walc’h evit va barn d’ar marv.

1877
Daveenn : EKG.I. p.144-145

Ne weled ket eus an evadegoù-se ma ev an den enno, diezhomm ha disec’hed, ma tiskianta diwar re-gofad, ma ruilh e-kreiz uloc’h ha pri, o tiskenn izeloc’h eget loened-mut ; n’oa ket eus ar banvezioù hir-didermen m’en em stanka enno kengouvidi diemzalc’h, ez varlonk ha lous evel moc’h dirak laouiri pourveziet-leun ; nag eus an abadennoù-se dibaouez c’hoari diñsoù pe wezboell, ma kas enno didalvez-kaer gwazed kadarn, kreñv ha meizek, ar pep gwellañ eus o amzer.

1923
Daveenn : SKET p.69

An amzer nad a ket ganto da gantren war varc’h a gasont er gêr o ren buhez gadal ha didalvez.

1924
Daveenn : SKET.II p.66

Gwell eo ganen kaout ur marv enorus em oad flourañ eget stlejañ war an douar, e-doug bloavezhioù, ur gozhni didalvez.

1924
Daveenn : SKET.II p.41

Ar valtouterien a gouezhas war an taol : digemeret mat int bet, difraezhet, leshanvet : « Didalvez ! chas gourlen ! »

1924
Daveenn : BILZ1 Niv. 43-44, p.1028 (Gouere-Eost 1924)

magadennoù didalvez

1931
Daveenn : VALL pg bouche(s inutiles)

tra didalvez

1931
Daveenn : VALL pg bon (à rien)

Poan en deus : hogen muioc'h c'hoazh a joa gouez en e gig. Didalvez eo outañ pinijenn ar skourjez.

1949
Daveenn : SIZH p.51

"Trantell" [a dalvez] : strouilhenn, plac'h didalvez.

1960
Daveenn : PETO p87

Nec'h bras am eus 'chomfent a-sav / Da c'hoût hag-eñ 'z eus gwin er c'hav, / Rak, m'er c'havfent e-ser tremen, / 'Ve didalvez ma gourc'hemenn.

1960
Daveenn : PETO p70

Evidout n'on nemet ur bugel didalvez.

2015
Daveenn : EHPEA p68

Ofis publik ar brezhoneg

Rouedadoù sokial